Ngày 03/04/2025 (theo giờ Việt Nam), Tổng thống Donald Trump đã công bố chính sách thuế quan đối ứng (reciprocal tariff), được mệnh danh là “Tuyên ngôn độc lập kinh tế của Mỹ”. Với mức thuế cơ bản 10% áp dụng cho mọi hàng hóa nhập khẩu và thuế đối ứng cao nhắm vào hàng chục quốc gia. Chính sách này đang gây ra làn sóng phản ứng mạnh mẽ trên toàn cầu, từ các đồng minh đến đối thủ của Mỹ. Tại Việt Nam, không chỉ các doanh nghiệp xuất khẩu trực tiếp bị ảnh hưởng, mà những công ty như PV GAS D – đơn vị cung cấp khí tự nhiên (NG) và khí hóa lỏng (LNG) – cũng chịu tác động gián tiếp đáng kể.
Chi tiết chính sách thuế quan của Mỹ
Theo sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Mỹ, mức thuế tối thiểu 10% sẽ có hiệu lực từ ngày 05/04/2025, áp dụng cho tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ. Hơn 60 quốc gia có mức thâm hụt thương mại lớn với Mỹ sẽ phải chịu mức “thuế đối ứng” cao hơn, với các mức cụ thể được nêu rõ trong Phụ lục I kèm theo sắc lệnh, trong đó:
Nhà Trắng kỳ vọng thu về 6.000 tỷ USD từ thuế đối ứng, nhưng các nhà phân tích cảnh báo nguy cơ lạm phát, trả đũa thương mại và suy thoái kinh tế toàn cầu vào cuối 2025.
Phản ứng của cộng đồng quốc tế
Theo trích dẫn từ báo chí và phương tiện thông tin đại chúng quốc tế, Lãnh đạo nhiều quốc gia đã lên tiếng phản đối hoặc bày tỏ quan ngại về chính sách thuế quan mới của Mỹ, trong đó:
– Australia: Thủ tướng Antony Albanese chỉ trích chính sách này “thiếu logic” và làm tổn hại quan hệ đồng minh, nhưng loại trừ khả năng trả đũa bằng thuế.
– EU: Liên minh châu Âu (EU) đã phát đi cảnh báo mạnh mẽ về việc đáp trả các mức thuế quan thương mại mới do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất, khẳng định sẽ sử dụng “các biện pháp pháp lý, chính đáng, tương xứng và quyết đoán.”
– Hàn Quốc: Quyền Tổng thống Han Duck-soo ra lệnh hỗ trợ khẩn cấp cho các ngành bị ảnh hưởng bởi thuế 25%, đặc biệt trong ngành ô tô.
– Nhật Bản: Phản ứng thận trọng, ưu tiên đàm phán. Bộ trưởng Ngoại giao Takeshi Iwaya đã đến Bỉ ngày 04/04/2025 để thảo luận với Mỹ tại hội nghị NATO.Anh: Chính phủ chọn cách tiếp cận “sáng suốt”, tránh hành động vội vàng để bảo vệ nền kinh tế, ưu tiên đàm phán kinh tế với Mỹ.
– Bộ Tài chính Trung Quốc ngày 04/04/2025 cho biết nước này sẽ áp mức thuế quan 34% đối với toàn bộ mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ kể từ ngày 10/04/2025.
Tác động kinh tế toàn cầu và tại Việt Nam
Ngày 03/04/2025, Tổng Giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), bà Ngozi Okonjo-Iweala cảnh báo rằng kế hoạch thuế quan mới được Mỹ công bố có thể khiến tổng khối lượng thương mại hàng hóa toàn cầu giảm khoảng 1% trong năm nay, đồng thời cảnh báo các biện pháp về thuế mới của Mỹ sẽ “có tác động đáng kể đến triển vọng tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu.”
Thị trường tài chính quốc tế ngay lập tức ghi nhận phản ứng tiêu cực. Chỉ số Dow Jones mất gần 1.700 điểm, còn S&P 500 chính thức rơi vào vùng điều chỉnh. Giá dầu thô giảm mạnh tới 6%, sau động thái bất ngờ từ OPEC+ cùng với tâm lý lo ngại về một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu.
Tại Việt Nam, phiên giao dịch ngày 03/04/2025 đã ghi nhận mức giảm kỷ lục của chỉ số VN-Index – gần 88 điểm, tương đương 6,68%, kéo thị trường về mốc 1.229,84 điểm. Đây là mức giảm mạnh nhất trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam, phản ánh tâm lý hoảng loạn và áp lực tài chính lan rộng.
Nhiều chuyên gia nhận định chính sách thuế mới của Mỹ sẽ ảnh hưởng lớn đến 5 lĩnh vực chủ chốt của Việt Nam. Cụ thể tại 5 nhóm ngành chính (chiếm 64,3% tổng kim ngạch xuất khẩu vào Mỹ năm 2024), là điện tử (các mặt hàng máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; điện thoại các loại và linh kiện; máy ảnh, máy quay phim và linh kiện) chiếm 28,6% tổng kim ngạch xuất khẩu của sang Mỹ; Dệt may, da giầy chiếm 21,9%; Gỗ và sản phẩm từ gỗ chiếm 7,6%; Nông-thủy-hải sản chiếm 3,5%; Thép và nhôm chiếm 2,7%.
Một hệ quả đáng lo ngại từ chính sách thuế quan là khả năng các nhà đầu tư FDI, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất có tỷ trọng xuất khẩu cao sang Mỹ, sẽ xem xét dịch chuyển nhà máy sang các quốc gia có mức thuế thấp hơn hoặc được ưu đãi hơn như Ấn Độ, Indonesia hay Mexico. Khi các nhà máy rút khỏi Việt Nam, không chỉ làm giảm nhu cầu tiêu thụ khí tại Việt Nam, ảnh hưởng đến chiến lược phát triển và mở rộng hệ thống phân phối khí tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp lớn.
PV Gas D: Thử thách là nhất thời – Hợp tác là mãi mãi!
Dù không trực tiếp xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Mỹ, PV GAS D – đơn vị tiên phong trong lĩnh vực cung cấp khí thiên nhiên (NG) và khí hóa lỏng (LNG) tại Việt Nam – vẫn chịu tác động gián tiếp do chính sách thuế quan mới.
Với mạng lưới hơn 130 khách hàng doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, trong đó khoảng 30% tổng sản lượng khí cung cấp được sử dụng cho các hoạt động xuất khẩu vào thị trường Mỹ, chính sách áp thuế nhập khẩu cao từ phía Mỹ đang đặt ra những thách thức lớn cho hoạt động kinh doanh của PV GAS D. Nhiều ngành như thép, kính, gạch men, hóa chất… có thể buộc phải giảm công suất hoặc tạm dừng mở rộng sản xuất, kéo theo nhu cầu tiêu thụ khí sụt giảm đáng kể, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của công ty.
Về dài hạn, chiến tranh thuế quan và nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu không chỉ ảnh hưởng đến nhóm khách hàng hiện hữu mà còn gây khó khăn trong việc tiếp cận và phát triển tệp khách hàng tiềm năng – đặc biệt là các doanh nghiệp FDI sẽ cân nhắc lại chiến lược đầu tư tại Việt Nam.
Tuy nhiên, PV GAS D khẳng định cam kết đồng hành cùng khách hàng vượt qua giai đoạn khó khăn. Công ty đang theo dõi chặt chẽ các cuộc đàm phán thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đồng thời cập nhật liên tục các diễn biến kinh tế – chính trị quốc tế để xây dựng những chính sách kinh doanh linh hoạt, sát thực tế. Bên cạnh đó, PV GAS D cũng tăng cường phối hợp với khách hàng, điều chỉnh chiến lược cung ứng, chia sẻ rủi ro, từ đó giảm thiểu tối đa tác động từ những biến động toàn cầu.
Dù phía trước còn nhiều thử thách, PV GAS D luôn tin rằng trong nghịch cảnh, cơ hội sẽ nảy mầm từ sự đồng lòng và thấu hiểu. Chúng tôi không chỉ là nhà cung cấp khí – chúng tôi là người bạn đồng hành đáng tin cậy của quý khách hàng, sẵn sàng chia sẻ rủi ro, cùng vượt sóng gió và xây dựng giá trị dài lâu. Với niềm tin vững chắc, sự chủ động linh hoạt và tinh thần hợp tác bền chặt, PV GAS D sẽ tiếp tục cùng khách hàng vượt qua khó khăn, nắm bắt cơ hội mới và tiến về phía trước.
